آجر لفتون چیست و چه کاربردی دارد؟
آجر لفتون یکی از انواع آجرهایی است که در ساختمان سازی کاربرد دارد. لفتون، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان اصفهان است. این نوع آجر برای نخستین بار در روستای لفتون تولید شد و نام آن از زادگاهش گرفته شده است اما امروزه در شهرهای مختلف استان اصفهان و استان‌هایی مثل یزد تولید میشود.این آجر در دو نوع زرد و قرمز تولید می شود و مورد استفاده ی سایز های بزرگ در دیوار چینی محوطه ها، حصارباغ ها و ویلاها، سوله ها و حیاط منازل به کار می رود. وسایز کوچک در چیدن دیوار اتاق ها، تراس ها، درپوش حمام و دستشویی و زدن سقف به کمک تیرآهن مورد استفاده قرار می گیرد.
نوع مرغوب آجر لفتون در اتمام کار بند کشی می شود و همزمان کار نما را هم انجام می دهد. آجر لفتون دارای مدل‌های مختلفی است و در صنایع مختلف استفاده میشود، از خاک رس تولید شده و در کوره پخته می شود.
مشخصات آجر لفتون
بهترین خاک رس برای پخت آجر در اصفهان یافت می شود. خاک رس منطقه اصفهان هیچ ناخالصی ندارد و بسیار مناسب آجر می‌باشد. پرمصرف ترین آجر لفتون، آجر 10 گل می باشد. این آجر دارای 10 سوراخ می باشد.
این سوراخ ها به منظور کاهش وزن آجر، عایق بندی و ایجاد خلاء بوجود آمده اند. آجر لفتون که در شهرهای مختلف ایران به نامهای بهمنی، زبره و ده سوراخ معروف است که سه طرف نما می باشد و کاربرد اصلی این آجر برای دیوار چینی و سقف و سوله است.
ابعاد آجر لفتون 5*20*10 می باشد و ابعاد مکعبی شکل نیز دارد.
از این آجر بیشتر برای دیوارهایی که باید وزنی تحمل کرده یا فشاربر آن است استفاده می کنند. این آجر معمولا به صورت پازلی چیده می شود تا تحمل آن در برابر فشار و وزن بیشتر شود.
آجر به صورت دوبله یعنی دوقلو به سفارش تولید می شود. این آجر که به آجر لفتون یا آجرنما لفتون یا آجر زبره یا آجرنما زبره یا آجر نما سوراخدار یا آجر سوراخدار یا آجر نما سوله سازی معروف است به صورت دو کاربرده مصرف میشود یعنی هم میتوان با آن دیوار های حایل و غیر حایل را ایجاد کرد و هم پس از مراحل ایجاد دیوار و بند کشی نیازی به ایجاد نمای مجدد نمی باشد.
آجر لفتون از صفر تا صد
آجر لفتون یکی از مصالح پرکاربرد ساختمانی است که بیشتر برای استفاده در نما، دیوارچینی و سوله سازی مورد استفاده قرار میگیرد. آجر لفتون انواع متفاوتی دارد. بدلیل شکل ظاهری و وجود سوراخ در سطح آن به آجر سوراخدار معروف شده است. همچنین به آن آجر سوله سازی نیز گفته می شود. یکی از انواع پرکاربرد آن آجر لفتون ده سوراخ است که دلیل آن وجود ۱۰ سوراخ در سطح آن است . انواع دیگر آن آجر لفتون قالب بزرگ، قالب کوچک، آجر ده سوراخ عراقی و آجر لفتون قرمز است. از نام های دیگر این آجر میتوان به آجر سفالی، بهمنی، رسی و… اشاره کرد. در این مقاله، ابعاد و انواع آجر لفتون، تعداد خشت مورد نیاز در هر متر مربع، لیست قیمت آجر سوراخدار و شرایط خرید آجرلفتون را بررسی می کنیم.
قیمت آجر لفتون:
قیمت آجر سوراخ دار یا همان آجر لفتون یکی از سوالات پرتکرار مشتریان ماست. باتوجه به تغییرات نرخ و همچنین تنوع محصولات، پیشنهاد ما به شما بازدید از محصولات انتهای این صفحه است.
مواد تشکیل دهنده آجر لفتون
آجر لفتون از خاک رس ساخته می شود. شاید دلیلی که نام دیگر آن آجر رسی است همین باشد. باتوجه به اینکه خاک منطقه ی اصفهان مرغوب ترین خاک برای تولید این محصول است، از این رو بهترین تولیدات کشور نیز متعلق به این استان است. یکی از موارد مهمی که در تهیه ی آجر باید دقت شود، آب استفاده شده برای تشکیل گل اولیه است. در صورتی که آب دارای املاح و نمک باشد در نهایت آجر دچار شوره و کاهش استحکام می شود. در مقاله ی دلایل شوره زدن آجر نکات مهمی در این باره ارائه شده است.
آجر لفتون آجر قالب بزرگ تشکیل شده از خاک رس
آجر لفتون و انواع آن:
آجر لفتون انواع متفاوتی دارد. لفتون قالب کوچک و قالب بزرگ در ابعاد آن ها تفاوت وجود دارد و این اختلاف مربوط به ارتفاع است. این نوع آجر ها دارای ۱۰ سوراخ هستند و به آجر ۱۰ سوراخ معروفند. آجر لفتون نیمه دارای ۵ سوراخ است. همچنین آجر سه گل دارای سه سوراخ است.
آجر لفتون سه طرف نما و چهار طرف نما:
آجر لفتون ۳ طرف نما در واقع یک طرف آن صاف و یکدست است و بیشتر برای داخل کار استفاده می شود. اما آجر چهار طرف نما هر ۴ طرف آن دارای سطحی صاف و یکدست است و برای نمای ساختمان نیز مورد استفاده قرار می گیرد. کارخانه های آجر اصفهان از جمله آجر نقش جهان این آجر را در ابعاد مختلف تولید می کنند. آجر لفتون در جنوب کشور مانند استان های خوزستان، فارس ، کرمانشاه و شهرهای مرکزی مانند یزد کاشان، معمولا از اصفهان تامین میشوند.
آجر سوراخدار از لحاظ رنگ:
آجر لفتون در رنگ های قرمز ، زرد و گلبهی (پوست پیازی) تولید میشود و به سراسر کشور ارسال میشود. کیفیت تولید این آجر بر روی رنگ آن نیز تاثیر گذار است و معمولا آجر های درجه ۱ و ۲ دارای رنگ یکنواختی هستند.
آجر لفتون از لحاظ کیفیت:
این آجر در سه نوع درجه ۱، درجه ۲ و درجه ۳ در بازار موجود است. تفاوت آن نیز به روش تولید و پخت آن بستگی دارد. آجر لفتون درجه ۱ معمولا به روش تمام اتوماتیک تولید شده و از نظر سایز کاملا استاندارد و یک شکل است. درصد جذب آب نیز در این آجر کمتر از ۱۰ درصد است. همچنین رنگ یکنواختی دارد و در برابر خراشیده شدن مقاوم است. در اثر برخورد دو آجر با یکدیگر صدای سرامیک می دهد.
اما آجر لفتون درجه ۲ ، از نظر پختگی کمی بیشتر است و همچنین به روش نیمه اتوماتیک تولید می شود. در صد جذب آن نیز بین ۱۰ تا ۱۵ درصد است. اما از نظر رنگ و ابعاد کاملا استاندارد و مشابه آجر درجه ۱ است.
آجر درجه ۳ دارای ابعاد متفاوت است و معمولا هم شکل نیستند. این آجر به روش سنتی تولید شده و رنگ یکنواختی ندارد. همچنین در برابر خراشیده شدن مقاوم نیست و در اثر برخورد با یکدیگر صدای خامی و بم می دهد. درصد جذب آب آن نیز بیشتر از ۱۵ درصد است
آجرلفتون آجر سوراخدار
انواع آجرلفتون، بستگی به ابعاد و رنگ آن می باشد. معمولا آجر رسی در دو رنگ زرد و قرمز در بازار موجود می باشد. برای خرید بهتر، باید با ابعاد مختلف آن آشنا شوید.
قالب بزرگ پنج و نیم سانتی(پرکاربرد و پر فروش) ۵.۵*۱۰*۲۱ با جرم ۱۱۰۰ گرم
لفتون قالب کوچک ۵*۵.۸*۵.۱۸ با جرم ۸۰۰ گرم
لفتون دو قلو ۵.۸*۱۰*۵.۱۸ با جرم ۱۶۰۰ گرم
تعداد آجرلفتون در هر مترمربع:
با دانستن این موضوع شما میتوانید تخمین هزینه ی مناسبی در مورد خریداری آجرسوراخدار نیز داشته باشید. همچنین در هنگام بارگیری نیز، برای رزرو ماشین به مشکل برنخواهید خورد و مقدار پرتی و هدر رفت آجر مورد نیاز شما کاهش خواهد یافت.
در کل، دیوار های مرسوم، شامل دیوار های ۱۰ سانتی، ۲۰ سانتی و ۳۵ سانتی( از نظر ضخامت) می باشند. به همین دلیل، برای محاسبه ی تعداد آجر ۱۰ سوراخ مورد نیاز، از دیوار ۱۰ سانتی به عنوان مرجع استفاده می شود. سپس برای دیوار ۲۰ سانتی، تعداد آجرها در ۲ و برای ۳۵ سانتی در ۳.۵ ضرب می شود. به همین ترتیب داریم:
تعداد آجر لفتون ده سوراخ مورد نیاز دیوار ۱۰ سانتی: ۴۱ عدد
تعداد آجر سوراخدار مورد نیاز دیوار ۱۰ سانتی: ۸۲عدد
تعداد آجر لفتون مورد نیاز دیوار ۳۰ سانتی: ۱۴۴عدد
آجر لفتون قالب بزرگ پنچ و نیم سانتی (فله ای ، سه طرف نما ، درجه یک)
آجر لفتون قالب کوچک (درجه یک ، فله ای ، سه طرف نما)
آجر لفتون قالب بزرگ گلبهی پنچ و نیم سانتی (بسته بندی ، چهار طرف نما ، ممتاز)
آجر لفتون قالب کوچک (بسته بندی ، سه طرف نما)
آجر لفتون قالب بزرگ پنچ سانتی (بسته بندی ، سه طرف نما)
آجر لفتون قالب بزرگ قرمز تیره پنچ و نیم سانتی (بسته بندی ، چهار طرف نما ، ممتاز)
آجر لفتون قالب بزرگ پنچ و نیم سانتی (درجه یک ، بسته بندی ، سه طرف نما)
آجر سه گل ( درجه یک و نیم )
آجر لفتون قالب بزرگ پنچ و نیم سانتی (بسته بندی ، چهار طرف نما ، ممتاز)
آجر لفتون قالب بزرگ پنچ و نیم سانتی ممتاز (بسته بندی ، چهار طرف نما)
آجر لفتون قالب بزرگ قرمز پنچ و نیم سانتی (بسته بندی ، سه طرف نما ، ممتاز)
آیا آجر لفتون شوره می زند؟
خیر ، درجه 1 می باشد و به هیچ عنوان شوره نمیزند.
آیا آجر لفتون مخصوص صادرات از محصولات شما می باشد؟
بله ، لفتون جهت صادرات هم موجود است
آیا آجر لفتون مناسب نما هم موجود دارید؟
لفتون سه طرف نما و چهار طرف نما و هم چنین پشت کار همگی موجود می باشد.
آجر لفتون
آجر لفتون ، آجری می باشد که از خاک رس و یا شیل تهیه می گردد.این نوع آجر قالبا دارای 10 سوراخ می باشد که باعث می شود ملات ها در آن قرار گیرد و به استحکام دیوار کمک کند.
این آجر ها در 2 سایز بزرگ و کوچک و در رنگ های زرد و قرمز و گلبهی تولید می گردد.این نوع آجرها از لحاظ کیفیت وزیبایی با هم متفاوت می باشد. این آجرها برای دیوارچینی و سوله سازی استفاده می شودو در دو نوع 3 طرف نما و 4 طرف نما تولید میگردد.در بعضی از شهرها برای نما هم از این نوع آجر استفاده میگردد.
انواع آجر لفتون
انواع آجر لفتون و کاربرد هریک :
کاربردهای متفاوت آجر لفتون ده سوراخ، این محصول ساختمانی را به یکی از محبوبترین مصالح ساختمانی تبدیل کرده است. قیمت مناسب و کیفیت بالای محصول( درصورت تهیه از محل معتبر) از دیگر مزایای این آجر است. در زیر به بررسی هریک از انواع آن می پردازیم و کاربرد هریک را جداگانه معرفی می کنیم:
لفتون قالب کوچک:
آجر لفتونقالب کوچک دارای ابعاد ۵*۵.۸*۵.۱۸ با جرم ۸۰۰ گرم می باشد که بیشتر برای طاق زنی مورد استفاده قرار می گیرد. این آجر یکی از تولیدات کارخانه ی آجر نقش جهان اصفهان می باشد که شما میتوانید از آجرپلاس به عنوان تنها نمایندگی رسمی و انحصاری آن مجموعه تهیه کنید.
لفتون قالب بزرگ:
آجر لفتون قالب بزرگ دارای ابعاد ۵.۵*۱۰*۲۱ با جرم ۱۱۰۰ گرم که یکی از انواع پرکاربرد و پر فروش این نوع آجر است. از موارد کاربرد قالب بزرگ میتوان به استفاده از آن در راه پله ها، ساخت شومینه، نمای داخلی و نمای بیرونی ساختمان اشاره کرد. از مهم ترین کاربردهای لفتون قالب بزرگ استفاده از آن در سوله سازی هست. برای ساخت سوله های صنعتی، ورزشی، تولیدی و خدماتی مورد استفاده قرار می گیرد. از این رو این آجر به آجر سوله سازی نیز معروف شده است.
لفتون دوقلو:
یکی از انواع آجر ده سوراخ که بسیار مفید است اما کمتر به آن توجه می شود، آجر لفتون دو قلو است. این آجر درواقع همان آجر لفتون قالب کوچک است که از سمت عرض به صورت دوبل در کنار هم قرار می گیرد. در واقع در هنگام تولید خشت خام، با تغییر اندازه ی برش، لفتون دوقلو تولید میشود.
از جمله کاربرهای آن نیز، استفاده در طاق زنی است که صرفه ی اقتصادی بیشتری نسبت به آجرلفتون قالب کوچک دارد.
واقعاً کدام برنج است که می‌تواند چنین احساسی را در ما به وجود آورد؟ بازار پر شده از انواع برنج‌های تقلبی که نه کیفیتی دارند و نه عطر و طعمی؛ برنج‌هایی که فقط در ظاهر به برنج شباهت دارند، اما دارای مواد مضر هستند.
متخصصان تغذیه و کارشناسان کشاورزی بارها در رسانه‌های مختلف درباره مصرف برنج‌های آلوده به سموم شیمیایی مانند آرسنیک هشدار داده اند و از ما خواسته‌اند تا برنج‌های بی‌کیفیت را از سبد غذایی خود حذف کنیم؛ اما این سؤال مطرح است که با حذف برنج‌های بی‌کیفیت از سبد غذایی چه نوع برنجی را جایگزین کنیم؟ اصلاً برنج باکیفیت را از کجا میتوان تهیه کرد؟
فروشگاه آنلاین برنج پاسخی به این سؤالات است. برای بیش از سه دهه، همه سعی ما بر آن بوده است که برنجی خوب و باکیفیت را به شما معرفی کنیم؛ برنجی که از عطر آن مست شوید و از طعم آن لذت ببرید! فرقی نمی‌کند که به چه میزان برنج نیاز داشته باشید؛ ما قادریم به تمام نیاز شما پاسخگو باشیم و حتی تمام برنج مورد نیاز کشور را تأمین کنیم بدون آن که ذره ای از کیفیت محصولاتمان کاسته گردد.
اعتقاد ما این است که اگر محصول باکیفیت به مشتریان ارائه دهیم، به دو هدف دست پیدا کرده ایم؛ هدف اول و مهم‌تر کسب رضایت مشتریان است که خود زمینه‌ساز نیل به هدف دوم یعنی فروش بیشتر میگردد.
انواع برنج شمال را بهتر بشناسیم! برنج طارم، خوش‌عطر و مرغوب
برنج طارم را میتوان از نوع برنج‌های کم محصول و در عین حال با ویژگی‌های منحصر به فرد از لحاظ عطر و طعم دانست. این نوع برنج، بیشتر در منطقه طارم استان زنجان کشت میشود.
اما برخی از کشاورزان استان‌های شمالی ایران نیز با توجه به بازار خوب این برنج، به تولید آن مشغول هستند.
انواع برنج طارم
این برنج انواع و اسامی متفاوتی دارند که از آن جمله میتوان به برنج طارم محلی، طارم عطری، طارم سنگسری، طارم هاشمی، طارم صدری، طارم دم سیاه و طارم چینی ، برنج طارم کشت اول و برنج طارم کشت دوم اشاره نمود. از بهترین انواع برنج طارم، نوع هاشمی و عطری است که از لحاظ عطر و کیفیت پخت بهتر از سایرین هستند.
کشت برنج طارم
برنج طارم کشت شده در استان زنجان و منطقه طارم، با توجه به شرایط آب و هوایی خاص منطقه کیفیت بالاتری داشته و به دلیل ارتفاع زیاد این منطقه از سطح دریا و در نتیجه میزان رطوبت مطلوب (کمتر از حد اشباع) احتمال ابتلا به بیماری‌های قارچی در این محصول کمتر است.
همین امر سبب شده تا برنج‌کاران منطقه طارم، از سموم کمتری جهت تولید آن استفاده نمایند و محصولی سالم‌تر که عاری از اثرات جانبی استفاده از سموم است تولید گردد.
همچنین برنج برداشت شده از روستای درام شهرستان طارم، به دلیل هوای سرد و رودهای بسیاری که از مجاورت آن عبور می‌کند دارای کیفیت منحصر به فردی از لحاظ عطر و طعم می‌باشد.
کیفیت برنج طارم، وابسته به عوامل زیادی از جمله زاویه تابش نور خورشید، حاصلخیزی خاک زیر کشت و در نهایت رعایت تناوب کشت است و در صورتی که شالیکاران این موارد را به خوبی رعایت کنند محصولی رده بالا و قابل رقابت تولید خواهند نمود.
خصوصیات ظاهری برنج طارم
برنج طارم دارای دانه‌های کشیده بوده و به عنوان برنجی خوش عطر و خوش طعم با رنگ سفید و اندکی متمایل به کرم قابل شناسایی است.
از میان گونه‌های مختلف این نوع برنج، برنج طارم هاشمی دارای دانه‌های کشیده‌تری می‌باشد. به طور کلی این محصول در مقایسه با سایر برنج‌های مرغوب ایرانی دارای بیشترین افزایش طول دانه (ری کردن) پس از پخت می‌باشند.
برنج دمسیاه، کیفی و پر طرفدار
برنج دمسیاه که با نام برنج طارم نیز شناخته می شود یکی از انواع برنج های کیفی محسوب می شود که از لحاظ ارزش نسبت به برنج های پر محصول دارای جایگاه بالاتری است. برنج های پر محصول از انواع اصلاح نژاد شده ای هستند که با وجود تولید محصول زیاد تر نسبت به برنج های معمولی دارای کیفیت پایین تری هستند. البته این امر به معنای کیفیت بد این نوع برنج نبوده و تنها در مقایسه با برنج های معمولی در زمینه عطر و طعم اندکی ضعیف تر محسوب می شوند.
برنج دم سیاه از خانواده برنج صدری بوده که تنها در استان گیلان کشت می شود و به دلیل کیفیت بالای آن طرفداران فراوانی هم دارد. تولید برنج دمسیاه در شالیزارهای مرغوبی انجام می شود و همین امر نیز می تواند در کیفیت بالای این برنج اثرگذار باشد. برنج دم سیاه همانند سایر برنج های کیفی از لحاظ بهره وری و محصول دهی چندان مناسب نبوده و حتی قیمت بالای این نوع برنج موجب نمی شود که شالی کاران خطه گیلان رغبت زیادی به کشت آن داشته باشند. از لحاظ مقایسه قیمتی، برنج دم سیاه در مقایسه با برنج های درجه یک مانند برنج هاشمی و علی کاظمی قیمت بالاتری داشته و ارزش اقتصادی بیشتری دارد اما در مقایسه با برنج طارم فریدون‌کنار در رده پایین تری قرار می گیرد. با این حال به دلیل محصول دهی کم برنج دم سیاه ، کشت آن تنها در میان کشاورزان سنتی کار و قدیمی گیلان انجام می پذیرد. برخی از شهر های استان گیلان به صورت تخصصی بر روی کشت برنج دم سیاه فعالیت می نماید. شهر هایی مانند آستانه اشرفیه و لاهیجان بیشترین تولید برنج دم سیاه را دارند.
برنج دم سیاه و ویژگی های ظاهری
اولین موضوع در خصوص ویژگی های ظاهری برنج دم سیاه به شلتوک آن بر می گردد. این نوع برنج دارای ریشک یا شلتوکی با دم سیاه رنگ است و علت نام گذاری آن به صورت برنج دم سیاه همین مطلب است.
دانه های کشیده این نوع برنج که پس از پخت بسیار بلند تر شده و به اصطلاح ری می کند آن را از سایر برنج ها متمایز می نماید. در حالت عادی طول دانه های برنج دم سیاه بیش از ۷ میلی متر بوده که پس از پخت و ری کردن به بالای ۱۲ میلی متر افزایش می یابد. از لحاظ رنگ، دانه های برنج دم سیاه سفید رنگ بوده و تا حدودی به رنگ کرم متمایل است.
همان طور که اشاره شد برنج دم سیاه بعد از پخت ری می کند و دانه های کشیده و یک دست آن جلوه زیبایی به سفره های غذا می دهد اما این تنها ویژگی خاص این برنج نبوده و عطر بسیار تند و طعم دلنشین برنج سیاه آن را به انتخاب اول بسیاری از افراد جهت پخت غذا در مهمانی ها و مراسم تبدیل نموده است.
در زمان پخت برنج دم سیاه باید توجه داشت که در مقایسه با برنج طارم پخت این برنج نیاز به جوش خوردن کمتری دارد. اگر میزان جوش خوردن بیشتر از حد طبیعی باشد دانه های برنج حالت خمیری پیدا می کند.
بررسی کیفیت برنج دم سیاه
همان طور که اشاره شد برنج دم سیاه از بهترین برنج های کیفی ایران بوده که عطر و طعم خاص آن نشان از مرغوبیت بالای این برنج محبوب دارد. برای مشخص شدن کیفیت این برنج پر طرفدار می توان از روش های ساده و سنتی آزمایش برنج استفاده نمود. برای اطمینان از عطر دلنشین برنج ایرانی کافی است که مقداری از برنج دم سیاه را کف دست ریخته و روی آن بدمید. دمیدن بر روی دانه های برنج باعث می شود عطر خاص برنج ایرانی از آن به مشام برسد.
علاوه بر آزمایش عطر برنج، برای تعیین میزان چربی دانه های برنج نیز می توان از طریق حس لامسه اقدام نمود. برای این کار مقداری از دانه های برنج را در کف دو دست ریخته و آن ها را به هم مالش می دهیم. پس از این کار اگر به کف دست خود دقت نمایید آثار چربی را می توانید مشاهده نمایید. از آن جایی که برنج دم سیاه دارای مقادیر بالای چربی است با این آزمایش ساده می توان کیفیت و مرغوبیت آن را مورد سنجش قرار داد.
مواد تشکیل دهنده و ترکیبات برنج دم سیاه
برنج دم سیاه به عنوان یکی از با کیفیت ترین رقم های برنج در ایران مطرح بوده که این برتری تا حدودی به ترکیبات موجود در آن نیز باز می گردد. این نوع برنج دارای میزان آمیلوزی برابر با ۲۲/۹ درصد بوده و غلظت ژل در آن ۵۴ درصد می باشد. درجه حرارت ژلاتینی شدن در برنج دم سیاه معادل ۵/۱ است. همان طور که پیش تر به آن اشاره گردید این برنج دارای مقادیر بالایی از چربی است. علت نرم شدن دانه های برنج دم سیاه پس از پخت وجود میزان بالای چربی در آن است.
برنج قهوه ای، پر طرفدار و پرخاصیت
برنج همواره به عنوان یکی از غذاهای پر طرفدار در ایران و سطح جهان مطرح بوده است که علاوه بر طعم و عطر دلنشین، وجود انواع مواد مغذی و خاصیت های فراوانی دارد موجب گردیده که مصرف آن را روز به روز رو به افزایش باشد.
برنج انواع مختلفی دارد که یکی از آن ها برنج قهوه ای یا همان برنج سبوس دار است. بدون تردید برنج سبوس دار دارای خواص بیشتری نسبت به برنج های سفید و بدون سبوس است. مصرف این نوع برنج می تواند تامین کننده انواع مواد مغذی از جمله فیبر، انواع ویتامین های مربوط به گروه B و بسیاری از مواد معدنی مورد نیاز بدن مانند آهن، فسفر، منگنز، روی، پتاسیم و … باشد.
به طور کلی دانه کامل برنج دارای چندین پوسته و لایه است که در برنج قهوه ای تنها لایه بیرونی از برنج جدا می گردد.
با توجه به این که فرآوری بر روی برنج قهوه ای کمتر از برنج سفید صورت می گیرد علاوه بر مزیت های تغذیه ای از لحاظ اقتصادی نیز برای شالیکاران تولید و فروش برنج قهوه ای صرفه بیشتری داشته و به همین دلیل رغبت بیشتری به آن نشان داده می شود.
در کشور های جنوب شرقی آسیا مانند فیلیپین و تایلند مصرف این برنج رواج خوبی داشته و در کشور ما نیز مصرف برنج قهوه ای یا سبوس دار در حال افزایش است.
خواص برنج قهوه ای چیست؟
برنج قهوه ای به سبب غنی بودن از انواع مواد مغذی، می توانند به بهبود عملکرد ارگان های موجود در بدن انسان منجر شود. بهبود فعالیت قلبی و عروقی، گوارشی، عصبی از این موارد هستند. همچنین وجود میزان بالای آنتی اکسیدان در برنج سبوس دار منجر شده که این نوع برنج اثرات مثبتی بر روی بیماری هایی نظیر کلسترول، فشار خون و بیماری هایی عصبی مانند افسردگی داشته باشد. علاوه بر این با مصرف برنج قهوه ای تا حدودی می توان از بروز بیماری های پوستی، سرطان، چاقی و … نیز جلوگیری نمود.
نحوه تولید برنج قهوه ای چگونه است؟
روشی که برای تولید برنج قهوه ای مورد استفاده قرار می گیرد موجب می گردد مواد مغذی و املاح در داخل برنج قهوه ای افزایش یافته و به همین سبب ارزش غذایی بالاتری نسبت به برنج سفیدداشته باشد. برای تولید برنج قهوه ای، هنگامی که برنج در حالت شلتوک قرار داد آن را با آب داغ و یا در برخی موارد با بخار آب حرارت می دهند. به این حالت پیش پخت گفته می شود. به همین سبب گاهی اوقات برنج قهوه ای را به همین نام نیز می شناسند. حرارت دهی برنج در این حالت باعث می شود مواد مغذی موجود در پوسته به مغز آن منتقل شود و همین امر سبب بهبود ارزش غذایی برنج قهوه ای می گردد. پس از انجام عملیات پیش پخت نوبت به جداسازی پوسته سلولزی یا همان شلتوک می رسد. علت نام گذاری این نوع برنج به برنج قهوه ای رنگی است که در اثر حرارت از پوسته زیرین شلتوک به دانه برنج داده می شود. این پوسته رنگی قرمز مایل به قهوه ای داشته و رنگ دانه های برنج را به قهوه ای تغییر می دهد.
یکی از نقاط ضعف برنج قهوه ای وجود بوی نامطبوع در آن است که تحمل آن برای برخی از افراد مشکل است و باعث می شود علی رغم ارزش تغذیه ای بالا تمایلی به مصرف آن نداشته باشند. علت وجود این بوی نامطبوع به دلیل انتقال مواد مغذی مانند چربی ها، پروتئین ها، ویتامین ها و … از پوسته برنج به مغز آن است.
تفاوت در پخت و نگهداری در برنج قهوه ای و برنج سفید
علی رغم فرایند حرارت دهی در تولید برنج قهوه ای، این پیش پخت به اندازه ای نیست که دانه های برنج را نرم کند و به همین سبب مدت زمان و نحوه پخت این نوع برنج تفاوتی با سایر برنج ها ندارد. پس از طی فرایند پیش پخت و پوسته گیری این برنج ها همانند برنج سفید مورد استفاده قرار خواهند گرفت. علاوه بر این لازم است بدانید که هر نوع از برنج های کشت شده را می توان تحت فرایند پیش پخت قرار داده و برنج قهوه ای را تولید نمود.
یکی از نکاتی که در مورد برنج قهوه ای باید مورد توجه قرار گیرد موضوع نحوه نگهداری این نوع برنج است. برنج قهوه ای با توجه با دارا بودن املاح بیشتر و درصد چربی بالاتر نسبت به برنج سفید نیاز به نگهداری دقیق تری دارد. نگهداری این نوع برنج باید در محلی خشک تر و خنک تر حتی نسبت به محل نگهداری برنج های سفید انجام پذیرد. به طور کلی مدت زمان ماندگاری در برنج قهوه ای نسبت به برنج سفید کمتر است. شاید بتوان گفت که مدت زمان نگهداری برنج قهوه ای به اندازه نیمی از مدت زمانی است که می توان برنج سفید را بدون تغییر در کیفیت و خراب شدن نگه داشت.